สำหรับผู้ที่มีความคิดว่าจะจัดฟัน สิ่งที่จะต้องทราบในเบื้องต้นก็คือ กระบวนการจัดฟันนั้น คือการทำให้ฟันจัดเรียงตัวอย่างสวยงาม ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีสุขอนามัยในช่องปากที่ดี แต่การจัดฟันต้องใช้อุปกรณ์จัดฟัน ต้องใช้เวลา ใช้งบประมาณเป็นจำนวนไม่น้อย และแน่นอนว่าการจัดฟัน ทำให้การดำเนินชีวิตไม่สะดวกสบายในบางกรณี
โดยมากแล้วผู้ที่ต้องการจะจัดฟันมักจะอยู่ในวัยเด็ก วัยรุ่น และวันผู้ใหญ่ในช่วงต้น ๆ ปัจจุบันเราเห็นผู้ใหญ่สนใจจัดฟันกันมากขึ้นกว่าเมื่อก่อนมากและการตัดสินใจว่าจะจัดฟันดีหรือไม่ เราเป็นคนหนึ่งที่สมควรจะต้องจัดฟันหรือไม่นั้น เราควรมีข้อพิจารณาประกอบการตัดสินใจ
สำหรับในวัยผู้ใหญ่นั้น ปัจจุบันมีการจัดฟันกันมากขึ้นในทุกช่วงอายุ และผลที่ได้รับก็น่าพึงพอใจนอกจากฟันจะจัดเรียงตัวกันอย่างสวยงาม เพิ่มความมั่นใจแล้ว สุขภาพในช่องปากโดยรวมก็ดีขึ้นด้วย โดยมากแล้ว ผู้ใหญ่ที่มาจัดฟัน จะเป็นกลุ่มที่ต้องการแก้ไขปัญหาดังต่อไปนี้ ว่า ใครบ้างควรจัดฟัน
- มีปัญหาฟันซ้อนเก หรือฟันเหยินอย่างเห็นได้ชัด
- ไม่สามารถทำความสะอาดฟัน ทั้งการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันได้อย่างทั่วถึง
- มีปัญหากับการเคี้ยวอาหาร มักจะพลาดไปกัดลิ้นตนเองในเวลารับประทานอาหารอยู่บ่อย ๆ
- ฟันสบกันไม่เหมาะสม
- มีปัญหาเกี่ยวกับการพูด การออกเสียงให้ชัดเจน
- มีปัญหาขากรรไกรมี มีเสียงเมื่อเวลาเคี้ยวอาหาร หรือเมื่อเวลาตื่นนอน
- มีอาการเจ็บ ตึง หรือปวดขากรรไกร เมื่อเวลาเคียวอาหาร
ส่วนในวัยเด็ก ก็มีข้อบ่งชี้หลายอย่าง ว่าเด็กนั้นควรจะได้รับการจัดฟัน ดังนี้ - เด็กมีอาการหายใจทางปาก
- มีเสียงดัง เสียงลั่น เมื่อเวลาใช้ขากรรไกร
- เกิดอุบัติเหตุที่ทำให้บาดเจ็บที่ลิ้น เพดานปาก และแก้มด้านใน รวมถึงการกัดลิ้นตนเองบ่อย ๆ
- ชอบดูดนิ้วมือ หรือเคยใช้จุกนมปลอมในวัยเด็กเมื่อพ้นวัย 2 ขวบปีไปแล้ว
- มีฟันยื่น ฟันเหยิน ฟันซ้อนเก
- รักษาสุขจอนามัยในช่องปากได้ไม่ดี เพราะฟันซ้อนเก ทำความสะอาดได้ไม่ทั่งถึง
ไม่ว่าจะอยู่ในวัยผู้ใหญ่ หรือวัยเด็ก หากพบว่าเราอยู่ในกลุ่มที่ควรจะต้องจัดฟัน ก็ควรจะไปปรึกษาทันตแพทย์
อย่างไรก็ตาม หากอยู่ในวัยเด็ก ทันตแพทย์แนะนำว่า ไม่ควรรอให้เกิดปัญหาก่อน แต่เด็กนั้น ควรจะต้องมาพบทันตแพย์จัดฟันสักครั้งก่อนอายุ 7 ปีเพื่อให้ทันตแพทย์เฉพาะทางในด้านการจัดฟันนั้นตรวจเช็คดูว่า เด็กมีแนวโน้มว่าจะเกิดปัญหาใด ๆ เกี่ยวกับขากรรไกร การสบฟันและการจัดเรียงตัวของฟันหรือไม่ หากตรวจพบแต่แรก ก็จะสามารถวางแผนแก้ไขปัญหาได้ง่าย แม้การจัดฟันจะสามารถทำได้ในทุกวัย แต่ทันตแพทย์ระบุว่า ช่วยอายุที่เหมาะสมคือ 9-14 ปี เพราะเป็นช่วงที่ฟันแท้จะขึ้มแทนที่ฟันน้ำนม
แต่ทั้งนี้ คนจำนวนไม่น้อย ไม่สามารถเข้ารับการจัดฟันในช่วงวัยเด็กและวัยรุ่นได้ เพราะมีปัญหาเรื่องค่าใช้จ่าย การไม่สามารถอดทนกับความไม่สะดวกสบายบางอย่างได้ และไม่ได้รับการตรวจเช็คฟันอย่างละเอียด ความพร้อมที่จะจัดฟันจึงเกิดขึ้นเมื่ออยู่ในวัยผู้ใหญ่แล้ว แต่ทันตแพทย์ก็เน้นย้ำว่า ทางเทคนิคแล้ว ไม่มีใครแก่เกินกว่าจะจัดฟัน
